1 studiepunt te weinig: wat betekent dit voor je BSA?

Het is de grootste nachtmerrie van iedere student. Je werkt je een jaar lang helemaal kapot. Je opent je eindresultaten en ziet het meteen. Tot je schrik zie je dat je nét één studiepunt te weinig hebt om een positief BSA te krijgen. In plaats van de vereiste 45 punten, heb je er 44. Dat lijkt misschien een klein verschil, maar voor veel hogescholen en universiteiten is één puntje tekort meestal einde verhaal. In dit artikel leggen we je uit wat er precies gebeurt als je één studiepunt mist voor een positief BSA, en welke mogelijkheden je nog hebt om je studie tóch voort te zetten.

1 studiepunt te weinig: en nu?

Als je net onder de grens van 45 punten belandt – bijvoorbeeld 44 – is de kans groot dat je direct moet stoppen. Meestal mag je je dan 3 of 4 jaar niet opnieuw inschrijven voor diezelfde opleiding. Een harde klap als je al je energie in je studie hebt gestoken. Toch trekken veel opleidingen een strakke lijn:

• Hogeschool Rotterdam (Psychologie): Haal je 44 punten in plaats van 45? Dan is het klaar.

• HBO-V aan de HvA: Werkt met blokken van 15 EC. Mis je één tentamen in zo’n blok, dan loop je meteen alle punten van dat blok mis en kom je niet aan de 45.

Het lijkt misschien streng of zelfs onredelijk, maar zo zijn de regels nu eenmaal opgesteld. Toch verschilt de exacte invulling per instelling. Zo werkt de Universiteit Twente (UT) bijvoorbeeld met ‘virtual credits’, waardoor je op andere manieren punten kunt binnenhalen. Check dus altijd de precieze regels van jouw instelling.

Waarom is het BSA zo streng?

Een BSA is een officiële grens. De opleiding zegt daarmee: je bent wel of niet geschikt voor dit een bepaalde studie. De meeste hogescholen en universiteiten leggen die lat rond de 45 studiepunten (EC) in het eerste jaar. Haal je dat niet? Dan volgt meestal een negatief BSA, wat betekent dat je moet stoppen. Lees ook: Negatief bindend studieadvies, wat zijn de gevolgen?

Het idee hierachter is dat de opleiding je wil “beschermen” tegen doormodderen in een studie die misschien niet goed bij je past. Scholen sturen je daarom liever vroegtijdig door naar een beter passende opleiding. Lees ook: Zó werkt het BSA op de universiteit. Wil je weten of je na een negatief BSA opnieuw kunt inschrijven voor dezelfde of een andere opleiding? Lees dan hier meer over inschrijven na een negatief BSA.

Waarom zo’n strenge eis bij 1 studiepunt tekort?

Een veelgehoorde redenering vanuit opleidingen is dat een student die nét 1 punt tekort komt in het eerste jaar later vaak alsnog in de knoop raakt. Ze baseren dit op statistieken uit voorgaande jaren. Daarom zien ze 44 en 45 punten vaak als “bijna hetzelfde”: je komt niet in aanmerking voor het tweede jaar.

“Maar ik wil echt niet stoppen!” Heel begrijpelijk. Misschien ligt je passie in dit vakgebied, of denk je dat je met iets meer begeleiding makkelijk kunt bijspijkeren. Helaas bots je dan tegen de officiële regels aan. De opleiding vreest dat je het tempo niet volhoudt in het tweede jaar en verder.

Wat kun je doen als je denkt dat jouw negatieve BSA onterecht is?

Veel studenten vragen zich af of er een kans is om tóch door te gaan als ze maar één puntje missen. Het antwoord: ja, soms wel. Heb je bijzondere omstandigheden zoals ziekte, zwangerschap, rouw, mantelzorg of topsport, dan kan de examencommissie een uitzondering maken. Dit valt vaak onder de “hardheidsclausule.”

→ Stel je miste een tentamen omdat je moeder ernstig ziek was, en daardoor loop je precies 1 punt achter. Dat kan een goede reden zijn om bezwaar te maken. Je moet deze omstandigheden wel zo snel mogelijk melden bij een studieadviseur of decaan. Hoe beter je je verhaal documenteert (bijvoorbeeld met een doktersverklaring), hoe groter de kans dat de examencommissie je situatie meeweegt.

Bezwaar maken tegen een negatief BSA: hoe doe je dat precies? 

Ben je ervan overtuigd dat jouw negatieve BSA onterecht is, of dat er persoonlijke omstandigheden zijn die de onderwijsinstelling onvoldoende heeft meegenomen? Dan kun je bezwaar maken. Zo doe je dat:

1. Dien eerst een verzoek in bij de examencommissie. Wees hierbij heel duidelijk over de reden van je achterstand.

2. Lever bewijs aan van je persoonlijke omstandigheden (bijv. doktersverklaring, psycholoograpport, overlijdensakte van een familielid).

3. Toon je motivatie: leg uit waarom je vindt dat je wél geschikt bent. Bijvoorbeeld: “Door het overlijden van mijn oma miste ik één tentamen. Ik kwam daardoor 1 punt tekort. Inmiddels heb ik betere omstandigheden en recent een 7,5 gehaald voor een ander vak. Ik kan het niveau dus wél aan.”

Wordt je verzoek afgewezen door de examencommissie? Dan kun je in beroep bij het College van Beroep voor de Examens (CBE). En als dat niet lukt, kun je zelfs naar de hoogste instantie, zoals het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs of de Raad van State. Onthoud: je staat vaak sterker dan je denkt, mits je verhaal goed onderbouwd is.

Versoepelingen in het BSA: wat is er veranderd?

Steeds meer hogescholen en universiteiten merken dat de prestatiedruk hoog is en dat één gemist punt óntzettend zuur kan zijn. Daarom versoepelen sommige opleidingen hun BSA-beleid. Zo kan het dat je bij 44 punten toch door mag, mits je voldoet aan bepaalde voorwaarden, zoals het inhalen van gemiste studieonderdelen in jaar twee (uitgesteld BSA).

De Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit Twente bijvoorbeeld kijken tegenwoordig wat soepeler naar situaties waarin studenten nét één of twee punten missen. Soms mogen ze onder voorwaarden door naar het tweede jaar, met een zogenaamd ‘uitgesteld BSA’. De Universiteit van Utrecht onderzoekt vanaf 2025 zelfs het afschaffen van het BSA en wil meer inzetten op persoonlijke begeleiding. Check altijd de actuele regels van jouw instelling. Een versoepeling kan het verschil maken tussen doorstuderen en noodgedwongen stoppen.

Kan AI jou helpen bij het halen van studiepunten?

Steeds meer studenten gebruiken slimme tools (zoals ChatGPT of Grammarly) om effectiever te leren. AI helpt met samenvattingen, voorbeeldvragen of het structureren van teksten. Je studielast lijkt daardoor lichter. Handig als je nét dat ene punt dreigt te missen. Toch verhelp je geen structurele problemen met AI. Bij tentamens, presentaties of stages telt jóuw kennis en kunde. Lees hiervoor ook: Verhoogt ChatGPT het risico op een negatief BSA? 

Pas ook op: sommige opleidingen verbieden AI bij tentamens of werkstukken. Ze voeren plagiaatcontroles uit of vragen om bronvermeldingen. Lever je iets in wat compleet of deels gemaakt is door AI zonder jouw eigen input, dan riskeer je fraude. En fraude wil je echt niet op je naam hebben, want een negatief BSA of andere sancties zitten er dan zo in. Gebruik daarom altijd een AI checker. Lees ook: ChatGPT en plagiaat, dit moet je weten, en Kunnen docenten zien dat je AI gebruikt? 

1 studiepunt te weinig – wat moet je nu doen? 

Kom je nét 1 studiepunt tekort en hangt er een negatief BSA boven je hoofd? Onderneem direct actie.

• Meld je situatie bij je decaan of studieadviseur.

• Vraag een uitzondering aan bij de examencommissie – zet je redenen zwart-op-wit.

• Maak bezwaar als de opleiding blijft bij een negatief BSA.

• Check de actuele regels – misschien versoepelt jouw school net dit jaar?

1 studiepunt te weinig en juridische hulp nodig? 

Kom je er niet uit en voel je je machteloos? Wij staan voor je klaar. We bekijken jouw situatie, luisteren naar je verhaal en helpen je bij het opstellen van een ijzersterk bezwaar. Het kan ontzettend oneerlijk voelen als je door één punt tekort moet stoppen met je studie. Vaak is er meer mogelijk dan je denkt. Neem gerust contact met ons op. Dan zorgen we samen voor een goed onderbouwd beroep en krijg je een eerlijke kans om jouw studie voort te zetten.