Fraude tijdens je studie: wat is het en hoe kun je dit voorkomen?

wat is fraude en hoe kun je het voorkomen
 
 

Fraude plegen bij examens, tentamens en andere (digitale) opdrachten is niet toegestaan bij welke onderwijsinstelling dan ook. Vrijwel elke hogeschool en/of universiteit ziet iedere vorm van fraude als een ernstig vergrijp.

Je vraagt je nu misschien wel af: wat is fraude en hoe kun je (onbedoelde) overtredingen voorkomen? Welke sancties kan een onderwijsinstelling hanteren? Op al deze vragen geven we hieronder antwoord.

 
 

Wat is fraude?

Fraude wordt gezien als een vorm van bedrog, denk bijvoorbeeld aan het afkijken bij een examen. Bij vermoedens van fraude bij een examen wordt de examencommissie op de hoogte gesteld door de docent die dit heeft opgemerkt en daarvan een verslag heeft opgesteld. Naar aanleiding van dit rapport krijg je de gelegenheid om te reageren. Hierna neemt de examencommissie een besluit over een eventuele sanctie. Hieronder staan enkele situaties beschreven die als fraude kunnen worden gezien.

Voorbeelden van fraude

Tijdens een tentamen of examen afkijken of informatie uitwisselen met medestudenten. Degene die afkijken mogelijk maakt, is meestal ook medeplichtig aan fraude. 

  • In het bezit zijn van hulpmiddelen tijdens een tentamen of examen, zoals een voorgeprogrammeerde rekenmachine, mobiele telefoon, boeken, syllabi of aantekeningen. 

  • Je tijdens een examen of tentamen voordoen als iemand anders.

  • De antwoorden van het examen of tentamen bij de hand hebben.

  • Het aanpassen van een examenonderdeel nadat het al is ingeleverd voor beoordeling. 

  • Het onterecht (laten) aftekenen van presentielijsten. Bijvoorbeeld wanneer een student tekent voor een andere student die niet aanwezig is. Beide studenten plegen dan fraude. 

  • Digitale fraude: wanneer je tijdens je digitale examen iets afwijkends doet, zoals het bezoeken van een website, krijgt de docent daar een melding van. De examencommissie kan de website dan controleren om te oordelen of je daadwerkelijk gefraudeerd hebt. 

Wat gebeurt er als je fraude pleegt?

In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) van je opleiding is vastgesteld wat de gang van zaken is als je onderwijsinstelling vermoedt dat je fraude hebt gepleegd. Welke sancties er opgelegd kunnen worden, staan in de OER. De zwaarste sanctie is meestal dat je niet meer welkom bent bij je opleiding.

Als je te maken hebt met een situatie zoals fraude, kan dat ook invloed hebben op andere zaken, zoals je BSA. Goed om te weten hierbij: er zijn soms mogelijkheden om uitstel van je BSA aan te vragen. Zéker als je door omstandigheden in de problemen bent gekomen. Wil je meer weten over hoe dit werkt? Lees dan hier wat je kunt doen om uitstel van je BSA te krijgen.

Fraude en straf: wat kun je verwachten?

Elke onderwijsinstelling heeft zijn eigen manier om met beschuldigingen van fraude om te gaan. De examencommissie kan onder andere de volgende sancties opleggen: 

  •  Je de toegang tot tentamens voor maximaal één jaar ontzeggen.

  • Het gedurende een periode niet beoordelen van je werkstuk of scriptie.

  • Het niet meer mogen deelnemen aan het onderwijs.

  • In geval van ernstige fraude kan de inschrijving beëindigd worden. 

De examencommissie kan uiteraard ook een andere straf bij beschuldiging van fraude opleggen. Deze sancties zijn opgenomen in de OER of Regels en Richtlijnen van de examencommissie.

Wat doet de onderwijsinstelling om fraude te voorkomen?

Fraude opsporen

Om fraude te voorkomen, wordt er binnen elke onderwijsinstelling gesurveilleerd tijdens tentamens en examens. Er wordt op gelet of je geen gebruik maakt van spiekbriefjes of andere hulpmiddelen. De door jou geschreven papers of scriptie kunnen door de docent met een plagiaatscanner worden gecontroleerd. Tijdens groepsopdrachten let een docent op gelijke bijdragen en meelift-gedrag.

De gevolgen

In de meeste gevallen melden docenten verdenkingen van fraude bij de examencommissie. De examencommissie beslist dan over de vermeende fraude en kan een straf opleggen die kan variëren van uitsluiting van één of meerdere tentamens tot beëindiging van de inschrijving van de studie. 

Wil je weten wat je kunt verwachten tijdens een hoorzitting bij de examencommissie en hoe je je kunt voorbereiden? Lees dan hier meer over de gang van zaken en hoe je het beste met zo’n situatie om kunt gaan.

Tips om fraude te voorkomen

  • Probeer regelmatig te studeren.

  • Maak een studieplanning zodat je op tijd je opdrachten af hebt.

  • Maak gebruik van de werkcolleges en oefententamens.

  • Let goed op bij citeren, parafraseren en bronvermelding.

  • Vraag wanneer nodig hulp bij je docent.

  • Maak bij groepsopdrachten goede afspraken over de taakverdeling.

  • Zorg dat je niet medeplichtig bent aan fraude.

In beroep tegen fraude bij een examen

Wanneer je beschuldigd wordt van fraude, kun je in beroep gaan bij het College van Beroep voor de Examens (CBE). Het beroep richt zich meestal tegen de vaststelling van fraude zelf. Bij fraude is het vaak een kwestie van bewijs. Heeft iemand meegeholpen of gezien dat er is afgekeken tijdens het tentamen? De vraag is dan of de getuige bereid is om te getuigen. Jij als student krijgt de gelegenheid om jouw kant van het verhaal te vertellen bij de examencommissie en het CBE. Als je in beroep wilt gaan tegen de beslissing van de examencommissie, kan De Studentenadvocaat je helpen gedurende het proces met een goede juridische basis. Heb je dus hulp nodig? Neem dan contact op.

 
 

De Studentenadvocaat helpt studenten bij een negatief bindend studieadvies, en beschuldigingen van fraude of plagiaat. Zo goed als gratis, voor iedereen en meteen.

 
Vorige
Vorige

BSA omlaag in 2025-2026: geldt dat ook voor jou? 

Volgende
Volgende

Negatief BSA voorkomen? Schrijf je uit vóór 1 februari