Negatief bsa en dezelfde studie, is het mogelijk?
Een negatief bindend studieadvies (BSA) – die term bezorgt veel studenten koude rillingen. Begrijpelijk, want als je te weinig studiepunten haalt in je eerste jaar, moet je in principe stoppen met je opleiding. Maar wat nou als je he-le-maal op je plek zit bij die opleiding en je tóch wilt blijven? In dit artikel lees je hoe je tóch kunt blijven, aan welke regels je moet denken en wat je opties zijn om bijvoorbeeld over te stappen naar een andere instelling.
Wat is de gedachte achter een bsa?
Het bindend studieadvies is in het leven geroepen om je studievoortgang al vroeg in de gaten te houden. Hogescholen en universiteiten (zoals Fontys, Universiteit Utrecht (UU), Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de Universiteit van Amsterdam (UvA) willen hiermee voorkomen dat studenten te lang vastzitten in een studie die misschien te moeilijk of simpelweg niet de juiste match is. Haal je minder dan 45 punten van de 60 in je eerste jaar, dan krijg je vaak een negatief BSA en moet je (op papier) afscheid nemen van je opleiding. Lees ook: Negatief bindend studieadvies, wat zijn de gevolgen?
Tip: Heb je een negatief BSA en vraag je je af of je je kunt inschrijven voor dezelfde of een andere studie? Dat kán, maar soms aan een andere universiteit. Sommige studenten uit Leiden stappen bijvoorbeeld over naar een andere rechtenstudie in een andere stad. Check wel eerst de regels van de instelling waar je naartoe wilt. Lees hier wat je opties zijn om je opnieuw in te schrijven na een negatief BSA.
Let op met AI-tools & ChatGPT
In 2025 zijn tools als ChatGPT, Gemini of andere AI-systemen breed omarmd, ook door studenten die achterlopen met hun opdrachten. Maar pas goed op. Hogescholen en universiteiten zijn heel alert op fraude. Hulp vragen is voor de meeste onderwijsinstellingen prima, maar waar trekken ze die grens? Die grens is dunner dan je denkt en héél belangrijk – vooral als je bedenkt dat docenten steeds beter worden in het herkennen van ChatGPT-gebruik.
Gebruik AI dus verstandig: Laat het je inspireren, maar schrijf je werk zelf. Vergeet ook de bronvermelding niet. Lever je (gedeeltelijk) AI-gegenereerde opdrachten in zonder eigen input, dan kan dat als fraude tellen. En je raadt het al: dat kan een extra reden zijn voor een negatief BSA of andere sancties.
Negatief BSA en tóch dezelfde studie blijven doen, is dat verstandig?
1. Zit je vér onder de norm?
Heb je héél weinig punten behaald, dan kan het zijn dat de studie simpelweg niet goed bij je past of dat er forse obstakels waren (denk aan een heftige burn-out, financiële problemen of totaal gebrek aan interesse in de studiestof). Overweeg in dat geval eerlijk of je niet beter een andere richting kunt kiezen – soms is het zonde om door te gaan met diezelfde studie als je diep vanbinnen al weet dat deze opleiding niet jouw ding is.
2. Zit je nét onder de norm?
Ben je met slechts een paar punten gezakt voor de drempel (bijvoorbeeld 44 in plaats van 45)? Dan zijn sommige instellingen coulanter. Misschien heb je net een vak gemist door persoonlijke omstandigheden. Hogeschool van Amsterdam kan hier anders mee omgaan dan Hogeschool Rotterdam, dus kijk wat de regels in jouw instelling zijn. Grote kans dat er ruimte is voor een uitzondering of uitstel.
Twijfel je? De Studentenadvocaat helpt je graag. Met de juiste aanpak, goede argumenten en voldoende bewijs kun je je kansen op een uitzondering flink vergroten – zodat je misschien tóch kunt blijven in de studie waar je hart ligt.
Negatief bsa door persoonlijke omstandigheden en dezelfde studie blijven volgen?
Moest je door persoonlijke omstandigheden (denk aan ziekte, mantelzorg, psychische klachten, overlijden in de familie) punten laten liggen? Dan ben je in veel gevallen wettelijk beschermd. Je kunt dan een beroep doen op uitstel of een uitzondering. Cruciaal hierbij is: je moet dit op tijd hebben gemeld bij je studieadviseur of decaan. Als je niet of pas laat meldt dat je problemen hebt, is de kans op uitstel vaak véél kleiner.
Stel je studeert aan de TU Delft en liep door familieomstandigheden vertraging op. Heb je dit meteen gedeeld en is er bewijs dat het invloed had op je studieresultaten? Dan kun je de examencommissie of het College van Beroep voor de Examens (CBE) vragen om uitstel, zodat je toch dezelfde studie kunt voortzetten.
Is jouw onderwijsinstelling coulant wat betreft uitstel van bsa? Ook dit kan een mooie uitkomst vormen wanneer je een negatief bsa verwacht en je wel dezelfde studie wilt blijven volgen. Lees hier alles over jouw mogelijkheden aangaande het opschorten van je bsa. Lees ook: Wat te doen na een negatief BSA van een andere universiteit?
Een negatief bsa en dezelfde studie kiezen? Ga in beroep
Ben je het oneens met je negatieve BSA, maar wil je hoe dan ook blijven? Dan is je eerste halte vaak het College van Beroep voor de Examens van jouw universiteit of hogeschool. Hier kun je uitleggen waarom je het niet eens bent met het negatieve BSA. Heb je bijvoorbeeld de helft van het jaar 32 uur per week moeten werken om rond te komen? Of had je te maken met mentale klachten? Zorg dan dat je concrete bewijzen hebt (bijv. loonstroken, verklaringen van psychologen, e-mails met je decaan). Wie weet kom jij in aanmerking voor een uitzondering en kun je met een negatief bsa toch dezelfde studie doen. Lees ook: Zo krijg je (g)een negatief studieadvies
De procedure bij een negatief bsa en dezelfde studie na CBE
Hoewel het eigenlijk de bedoeling is om de procedure bij de Commissie van Beroep voor de Examens eenvoudig te houden, blijkt dit in de praktijk minder soepel te verlopen. En dit kan grote gevolgen hebben voor jouw kansen als student. Mag je van het CBE nog steeds niet dezelfde studie doen? Dan kun je nog naar de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (die sinds 2023 het vroegere CBHO vervangt). Dit is doorgaans je laatste redmiddel. Houd wel rekening met de formele regels en deadlines.
Hoe streng zijn ze dan echt?
Uit onze ervaringen blijkt dat het verschilt per instelling. Bij sommige opleidingen is de norm hoog (bijv. Erasmus Rechten met 52 punten), anderen zitten op 45 of zelfs 60 (zoals bepaalde trajecten aan de TU Delft). Ook de coulance verschilt. Over het algemeen laten onze ervaringen zijn dat:
De ene examencommissie erg meedenkend kan zijn als je net iets onder de norm zit,
De ander vasthoudt aan de punteneis, tenzij er zwaarwegende persoonlijke redenen zijn (op tijd gemeld + met bewijs).
Als je in beroep gaat, kan De Studentenadvocaat je bijstaan. Wij weten precies hoe je een goed onderbouwd bezwaar of beroep opstelt, zodat je meer kans hebt om bij je huidige opleiding te blijven, ondanks een negatief BSA. Stuur ons vandaag nog een bericht, gewoon in je eigen woorden.
Is het verstandig om “gewoon opnieuw te beginnen”?
Sommige studenten kiezen ervoor om zich vóór 1 februari uit te schrijven om een negatief BSA te vermijden, en zich in september opnieuw in te schrijven — eventueel voor dezelfde studie of bij een andere universiteit. Dat kán slim zijn als je omstandigheden in het komende jaar anders worden (bijvoorbeeld: je hoeft niet meer 32 uur te werken). Let op: Niet elke opleiding is hier even happig op. Sommige geven tóch een BSA als je te laat stopte.
Heb je al een negatief BSA op zak, dan kun je soms wél naar een andere universiteit voor dezelfde of vergelijkbare studie, mits die instelling je toelaat. Overstappen dus. Zo kan iemand die in Rotterdam niet genoeg punten haalde, gewoon weer rechten studeren in Leiden of Nijmegen. Let wel: het is geen garantie dat je zonder meer wordt toegelaten, maar je hebt dezelfde kansen als elke andere nieuwe inschrijver.
Negatief BSA, maar tóch blijven? Het kan
Veel hangt uiteindelijk af van:
De ernst van je studieachterstand (ben je alleen een paar punten onder de norm, of heb je nauwelijks iets gehaald?),
De persoonlijke omstandigheden (en of je die tijdig hebt gemeld),
De regels en coulance bij jouw instelling,
Jouw plan van aanpak (hoe ga je laten zien dat je nu wél voldoende kunt halen?).
Denk ook aan het AI-aspect: als je verdacht wordt van fraude met ChatGPT of andere generatieve tools, komt dat je zaak niet ten goede. Wees hier dus alert op. Ontdek hier hoe ook jij als student gebruik kan maken van een AI checker.
Krijg je een negatief BSA? Aarzel dan niet om contact op te nemen met De Studentenadvocaat. Wij zetten alles op alles om je te helpen.
