Studiepunten in het hbo en wo: alles wat je moet weten

Ga je binnenkort starten met een studie of ben je net begonnen en nieuwsgierig naar het aantal benodigde studiepunten in het hbo en wo? Voor het behalen van je diploma moet je al je studiepunten behalen. Maar wat zijn studiepunten in het hbo- en wo-onderwijs precies, hoeveel moet je er halen en wat zijn de consequenties als je deze studiepunten niet haalt? Je leest het hieronder.

Wat zijn studiepunten?

Studiepunten heten ook wel ECTS (European Credit Transfer System) en zijn vastgesteld volgens de Europese richtlijnen, zodat diploma’s in heel Europa evenveel waard zijn. Elk studiejaar volg je diverse vakken en maak je verschillende toetsen om je studiepunten te halen. Ieder vak wordt anders afgerond, denk bijvoorbeeld aan een tentamen, essay, portfolio of (mondelinge) opdracht. Als je een 5,5 of hoger haalt, heb je het vak met een voldoende afgesloten en ontvang je jouw studiepunten. Hoeveel dit er zijn, hangt af van de grootte van het vak en het aantal uren dat je bezig bent met het afronden van dit vak. De vuistregel geldt: één studiepunt staat gelijk aan 28 uur.

De rekensom

Je opleiding rekent uit hoeveel tijd je kwijt bent aan het maken van een opdracht of het voorbereiden voor een toets. Voor elke 28 uur werk, krijg je dus één studiepunt. Kost een bepaalde opdracht of toets 56 uur aan werk, dan krijg je 2 punten.

Waarom studiepunten in het hbo en wo?

In heel Europa wordt er met hetzelfde studiepuntensysteem gewerkt, zelfs in de VS en in Canada. Een identiek puntensysteem is vooral handig voor studenten die een deel van hun opleiding in het buitenland willen volgen. De studiepunten die je elders verdient, tellen daardoor in de meeste gevallen gewoon mee voor je opleiding in Nederland. Dit moet uiteraard wel van tevoren vastgesteld worden.

Hoeveel studiepunten hbo moet je halen?

Per jaar moet je 60 studiepunten zien te halen, zowel in het hbo als wo-onderwijs. Als je al je punten behaald hebt, heb je je bachelordiploma binnen. Bij een hbo-bachelor gaat dit om 240 punten, omdat de opleiding vier jaar duurt. Voor een wo-bachelor moet je 180 studiepunten halen, omdat de opleiding drie jaar duurt. Ieder studiejaar kun je 60 studiepunten halen. Een volledige hbo-opleiding bedraagt 4×60 punten= 240 studiepunten in het hbo in totaal. Een volledige wo-opleiding duurt drie jaar, dus 3×60 punten = 180 studiepunten. Na een wo-bachelor volgen veel studenten nog een wo-master. Een eenjarige master bedraagt 60 punten, een tweejarige master bestaat uit 2×60 punten = 120 studiepunten. De duur van je master is afhankelijk van het onderwerp dat je kiest. Sommige studenten, die een hbo-bachelor hebben behaald, gaan daarna verder met een universitaire master.

Het bindend studieadvies

In het eerste studiejaar moet je als student een bepaalde hoeveelheid studiepunten halen.  Dit heet het bindend studieadvies (BSA). Het verschilt per opleiding hoeveel studiepunten je in het eerste jaar moet halen, maar bij de meeste studies zit het aantal tussen de 45 en 60 studiepunten. De opleidingen mogen zelf bepalen hoeveel punten je moet halen voor je BSA. Als je te weinig studiepunten in het hbo of wo haalt, krijg je een negatief bindend studieadvies, wat gevolgen kan hebben voor je studie. In veel gevallen moet je dan de opleiding verlaten. Wil je weten of je na een negatief BSA opnieuw kunt inschrijven voor dezelfde of een andere opleiding? Lees dan hier meer over inschrijven na een negatief BSA.

Stel, je mag door naar het tweede studiejaar maar je mist nog wat punten, dan kun je deze studiepunten in het hbo of wo later in het tweede jaar inhalen. Het vervelende is wel dat op deze manier je werk opstapelt, omdat er ook tweedejaarsvakken bijkomen. Als je wegens (privé)omstandigheden een bepaald vak niet kunt halen, is het aan te raden om dit op tijd aan te geven bij je mentor, zodat er samen naar een passende oplossing gekeken kan worden.

Propedeuse

Als je al je 60 studiepunten in het eerste jaar haalt, dan heb je je propedeuse binnen, gefeliciteerd! Wanneer je jouw propedeuse in het eerste jaar hebt behaald, kun je vanuit het hbo doorstromen naar een verwante wo-studie. Haal je je propedeuse niet direct in het eerste jaar? Dan zul je in het tweede studiejaar vakken moeten herkansen om je studiepunten voor het hbo of wo te behalen.

Niet alle 60 studiepunten behaald, wat nu?

Je kunt je studiepunten in het hbo of wo na het halen van je BSA op je eigen tempo behalen. Veel studenten doen vier jaar over een driejarige universitaire bacheloropleiding, terwijl veel hbo-studenten vijf jaar doen over hun vierjarige bacheloropleiding. Maar, uiteindelijk moet je binnen een aantal jaar alle studiepunten in het hbo of wo gehaald hebben, want na een bepaalde tijd vervallen deze studiepunten.

De regels rondom het BSA veranderen ook regelmatig. Ben je benieuwd of de (eventuele) verlaagde BSA-normen in 2025-2026 ook voor jou gelden? Lees dan hier meer over de mogelijke verandering in het BSA in 2025-2026.

Hoelang zijn studiepunten in het hbo of wo geldig?

Een hbo- of wo-onderwijsinstelling mag zelf bepalen hoelang studiepunten geldig blijven. Soms is dat slechts vijf jaar en soms tien jaar. De geldigheidsduur van de studiepunten in het hbo en wo is beperkt, omdat de onderwijsinstelling studenten wil motiveren de opleiding binnen een aantal jaar af te ronden. Ook kan het zo zijn dat de inhoud van bepaalde vakken verandert, omdat er bepaalde nieuwe eisen aan de opleiding worden gesteld. Zo kan verouderde lesstof soms niet meer de lading dekken, waardoor de eisen veranderd moeten worden. 

Wat doet de Studentenadvocaat op het gebied van studiepunten voor je?

Heb je te maken met een negatief BSA? De Studentenadvocaat helpt je met een juridisch stevig onderbouwde reactie tegen een negatief BSA bij het College van Beroep voor de Examens (CBE) van jouw onderwijsinstelling. En mocht het daar ook niet lukken, dan is er altijd nog de mogelijkheid van hoger beroep bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO). Met ons aan je zijde, sta je altijd sterk. Wij gaan zo goed als kosteloos voor je aan de slag. Neem daarom contact met ons op als je te maken hebt met een negatief BSA.